De sector lokale diensteneconomie heeft een belangrijke rol te vervullen op een dubbele as. Enerzijds staat de lokale diensteneconomie voor een duurzaam en kwalitatief aanbod van maatschappelijke nutsdiensten. Speerpunten hierbij zijn de lokale verankering en het aanvullend karakter. De diensten zijn persoonsgebonden of staan borg voor het lenigen van lokale gemeenschapsnoden. Anderzijds bieden lokale diensten toegankelijk werk op maat voor werkzoekenden die zich geconfronteerd zien met een afstand tot de arbeidsmarkt en die vanuit een LDE-traject met opleiding en begeleiding kunnen doorstromen naar de open arbeidsmarkt.
Waar de nood aan inzetbare werknemers toeneemt in tal van sectoren vindt een grote groep van werkzoekenden weinig of geen aansluiting op de open arbeidsmarkt. Maar LDE-medewerkers dienen juist na een LDE-traject dat begrensd werd in de tijd, door te stromen naar reguliere jobs. Deze ingreep in de regelgeving kan dus zuurstof geven aan de markt, maar ze staat niet alleen. Ze heeft gevolgen voor de positionering van de sector lokale diensteneconomie. Het welslagen van deze noodzakelijke doorstroom zal afhankelijk zijn van een dynamische en doelmatige dwarsverbinding tussen LDE en NEC. Op kruissnelheid heeft dat ook zijn impact op de in- en uitstroom van LDE-medewerkers. Sociale ondernemingen actief in de LDE-werkvorm dienen een duurzaam aanbod van kwalitatieve dienstverlening en lokale verankering te realiseren vanuit de realiteit en dynamiek van een relatief snel roterende groep LDE-medewerkers. Klanten, Vlaamse beleidsdomeinen en lokale besturen vragen ook garanties over kwaliteit en duurzaamheid van de LDE-dienstverlening waarvoor zij een bijdrage leveren.
Om deze dubbele maatschappelijke uitdaging met succes op te nemen, komt de economische leefbaarheid van LDE-ondernemingen in het vizier. Volgend op de 6e staatshervorming opteerde Vlaanderen immers om de SINE-maatregel – een hoeksteen in de klaverbladfinanciering van LDE – te herbestemmen en te herverkavelen. SINE is vandaag gerelateerd aan meer dan 70 % van de tewerkstelling in LDE. Diverse functies als doorstroom, diensten en lokale verankering zijn daar mede op gestoeld. SERV -adviezen en beleidsnota’s Sociale Economie verwezen eerder al naar het belang van werkbare oplossingen voor het financieringsmodel van LDE.
Als LDE-koepelorganisatie vragen wij garanties voor de economische leefbaarheid van de lokale diensteneconomie. Het is aan de Vlaamse Regering om hierin zijn verantwoordelijkheid op te nemen. Lokale verankering, kwaliteit van dienstverlening en succes op de as ‘doorstroom’ zijn van cruciaal belang.
Het bestaande SINE-klaverblad staat voor een bedrag van 10.000 euro op jaarbasis bij inzet van LDE-werknemers in voltijds dienstverband. Een grote meerderheid van LDE-werknemers werkt deeltijds en geniet een SINE-tussenkomst van 13.000 euro per VTE op jaarbasis. Voor de sector is een volledige transitie, zonder afroming, van het volledige SINE-budget dat wordt ingezet binnen LDE, het minimumscenario. Dat is mogelijk door de LDE-inschakelingsvergoeding aan te passen en dus binnen LDE te herbestemmen. De sector verwijst daarvoor naar de ingrijpende doorontwikkeling inzake doorstroom. Waar dat niet lukt, ontstaat een maatschappelijk deficit en een realiteit van sociale dumping. Daar zit niemand op de wachten.
LDE organiseert zijn aanbod vanuit de optiek ‘diensten van algemeen economisch belang’, DAEB. Dat is in lijn met decretale bepalingen en de rol die de lokale diensteneconomie opneemt. Waar stemmen opgaan om individueel maatwerk te hanteren als nieuwe bedding voor LDE, moeten wij als LDE-sector duidelijk zijn. Het gaat hier over een gans andere maatregel en werkvorm. Individueel maatwerk kan ingezet worden vanuit private en sociale ondernemingen. Daar is niets mis mee, maar zowel naar werkvorm als naar maatschappelijke inbedding en naar vooropgestelde resultaten verschilt deze werkvorm echter in belangrijke mate van het DNA van de lokale diensteneconomie. Individueel maatwerk kan een complementaire maatregel zijn, maar gaat nooit LDE vervangen, noch naar doelstellingen, noch naar vooropgestelde impact.
